دفعات و مقدار غذا در كودكان 6 تا 12 ماهه

دفعات و مقدار غذا در كودكان 6 تا 12 ماهه

دفعات غذاي كمكي در پايان 6 ماهگي از يك بار در روز شروع و كم كم به دو بار و سپس در اواخر ماه هفتم و طي ماه هشتم به سه بار در روز مي‌رسد. در صورت نياز مي‌توان يك يا دو ميان وعده هم اضافه نمود. با افزايش سن كودك، دفعات تغذيه و مقدار غذاي كمكي بيشتر مي‌شود به طوري كه در سنين 9 تا 12 ماهگي وعده‌‌هاي اصلي غذاهاي كمكي 3 تا 4 وعده در روز و اگر كودك ميل داشت با 1 تا 2 ميان وعده هم همراه است. به اين ترتيب شيرخوار به تدريج مهارت بيشتري در غذا خوردن پيدا مي‌كند و از مزه‌‌هاي جديد هم لذت مي‌برد.

مقدار غذاي كمكي كه كودك در 24 ساعت دريافت مي‌كند به سه عامل مهم بستگي دارد:

1.  ميل و اشتهاي كودك (نه ميل و اجبار اطرافيان)
2.  تراكم انرژي (انرژي دانسيتي) غذاي كمكي
3.  ميزان دريافت شير مادر كه غذاي اصلي او است.

در مورد تراكم انرژي غذاي كمكي شيرخوار لازم است يادآوري نمود كه:

هر گرم غذا بايد 8/0 تا يك كيلوكالري انرژي داشته باشد. در شرايطي كه غذاي كمكي غلظت كافي را نداشته و حاوي مواد مغذي كمتري باشد مثلاً تراكم انرژي آن 6/0 كيلوكالري باشد، يا بايد مقدار غذاي كمكي را بيشتر كرد و يا دفعات آن را افزايش داد.

بنابراين با در نظر گرفتن مقدار دريافت غذا، تراكم انرژي مطلوب غذا و براساس منحني رشد شيرخوار، سه حالت ممكن است اتفاق بيفتد:

1ـ وزن شيرخوار بدون تناسب با قد او، بيش از حد انتظار است و به طرف اضافه وزن پيش مي‌رود در اين صورت ضمن مشورت با پزشك اقدامات زير انجام شود:

 علت يابي رشد زياد

 ادامه تغذيه با شير مادر تا دو سال تمام و بيشتر

 ارائه غذاهاي كمكي مغذي با همان اصول و دفعات تغذيه

 اجتناب از دادن غذاهاي چرب و شيرين و عدم افزودن چربي و شكر به غذاي كمكي شيرخوار

 عدم اصرار به خوردن غذاي كمكي

توجه: در اين كودكان به هيچ وجه نبايد دريافت شيرمادر كم يا قطع شود.

2ـ منحني رشد، مناسب است. در اين صورت:

 تغذيه تكميلي با همان مقادير و دفعات توصيه شده شروع و ادامه مي‌يابد.

3ـ منحني رشد كند است. در اين مورد اقدامات زير ضروري است:

 علت يابي كندي رشد (مقدار غذا؟ دفعات تغذيه؟ توسط چه كسي و در چه شرايطي به كودك غذا داده مي‌شود؟)

 تغذيه مكرر شيرخوار با شير مادر و بر حسب ميل او.

 تهيه غذاهاي مغذي و با كالري بيشتر براي كودك (مثلاً به سوپ او، شير يا كره و به فرني، پودر گردو يا بادام اضافه شود).

 افزايش دفعات تغذيه يا مقدار غذا

 مراقبت، محبت و توجه بيشتر به كودك

 تشويق و ترغيب كودك به خوردن غذاهاي كمكي (حتماً سالم و بهداشتي و در منزل تهيه شود تا احتمال بيمار شدن شيرخوار كمتر باشد).

نبايد فراموش كرد همان قدر كه كمبود وزن كودك باعث نگراني است، چاقي هم مي‌تواند نگران كننده و مشكل آفرين باشد (جهت اطلاعات بيشتر در مورد كنترل وزن، به قسمت چاقی مراجعه فرماييد).

 شروع غذاي كمكي همراه با ادامه شير مادر

شروع غذاي كمكي از پايان 6 ماهگي همراه با ادامه شيرمادر سبب رشد مطلوب كودكان مي‌شود.

غذاي اصلي شيرخوار در سال اول زندگي شير مادر است.

نویسنده: پروفسور سلطان زاده